Deri në vitin 2030, popullsia globale e moshës 65 vjeç e lart pritet të jetë më e madhe se të rinjtë, me të moshuarit që parashikohet të dyfishojnë numrin e fëmijëve nën pesë vjeç.
Në vitin 1990, OKB-ja shpalli 1 tetorin si “Ditën Ndërkombëtare të të Moshuarve” për të adresuar sfidat e një popullsie në plakje dhe për të përmirësuar kushtet e të moshuarve.
Parashikimet e fundit të OKB-së parashikojnë që popullsia globale të arrijë afërsisht 8.5 miliardë deri në vitin 2030, 9.7 miliardë deri në vitin 2050 dhe 10.4 miliardë deri në vitin 2100.
Deri në vitin 2030, numri i individëve të moshës 65 vjeç e lart pritet të kalojë atë të popullatës rinore, me të moshuarit që parashikohet të dyfishojnë numrin e fëmijëve nën pesë vjeç.
OKB-ja e përcakton popullsinë e të rinjve si ata të moshës 15 deri në 24 vjeç.
Popullsia globale e moshës 65 vjeç e lart parashikohet të dyfishohet, duke arritur në 1.6 miliardë deri në vitin 2050. Nëse ky parashikim do të jetë i vërtetë, të moshuarit do të përbëjnë mbi 16% të popullsisë së botës.
Në vitin 1950, individët e moshës 65 vjeç e lart përfaqësonin një në 20 njerëz në mbarë botën. Deri në vitin 2021, ky raport kishte ndryshuar në një në 10, dhe parashikohet që deri në vitin 2050, kjo grupmoshë të jetë një në gjashtë persona në mbarë botën.
Azia, Evropa strehojnë shumicën e popullsive më të vjetra në botë
Sipas Raportit Social Botëror të OKB-së për vitin 2023, Azia dhe Evropa presin shumicën e popullsive më të vjetra në botë.
Japonia kryeson me 30% të popullsisë së saj 65 vjeç e lart, e ndjekur nga Italia me 23%.
Finlanda, Portugalia dhe Greqia kanë secila një përqindje të popullsisë së moshuar prej rreth 22%.
Ndërkohë, Hong Kongu dhe Koreja e Jugut pritet të kalojnë Japoninë, me popullsinë e tyre të moshuar që arrin deri në 40%.
Evropa Jugore, e cila përfshin Greqinë, Italinë, Maltën, Portugalinë dhe Spanjën – ku popullsia e moshuar ka arritur në 21% – konsiderohet “rajoni më i vjetër në botë”.
Plakja e popullsisë në rritje në vendet në zhvillim
Plakja e popullsisë po përparon më shpejt në vendet në zhvillim sesa në ato të zhvilluara.
Deri në vitin 2050, shumica e popullsisë së moshuar të botës pritet të banojë në vendet në zhvillim.
Shumica e vendeve të zhvilluara kanë zbatuar prej kohësh politika për të adresuar nevojat shoqërore të popullatës së tyre në plakje. Në të kundërt, shumë vendeve në zhvillim u mungon infrastruktura për të përmbushur nevojat e qytetarëve të tyre që plaken me shpejtësi.
Si rezultat, ka thirrje për vendet në zhvillim që të ndërmarrin veprime për të adresuar nevojat e popullatës së tyre në plakje.
Kërkohët rishikim i politikave që adresojnë plakjen e popullsisë
Çdo vit, mbahen konferenca dhe ngjarje rreth një teme specifike për të përkujtuar 1 tetorin, “Ditën Ndërkombëtare të të Moshuarve”.
Këtë vit, duke shënuar festimin e 34-të nga OKB-ja, tema për vitin 2024 është vendosur si “Plakja dinjitoze: Rëndësia e forcimit të sistemeve të kujdesit dhe mbështetjes për të moshuarit në mbarë botën”.
Popullatat në plakje kërkojnë që shoqëritë të përshtaten dhe të krijojnë mjediset e nevojshme sociale dhe fizike për këtë grupmoshë.
Popullsia në plakje ka rritur ndjeshëm kërkesën për kujdes shëndetësor dhe shërbime sociale, veçanërisht për të moshuarit me kushte si çmenduria.
Kjo përfshin mbrojtjen e të drejtave të individëve të moshuar në kujdes, respektimin e dinjitetit, besimeve, nevojave dhe privatësisë së tyre dhe promovimin e qasjeve të tilla.
OKB-ja po bën thirrje për zhvillimin e politikave të forcuara për sistemet e kujdesit dhe mbështetjes për individët e moshuar, si dhe një rishikim të legjislacionit ekzistues për këtë çështje.
