- Namazi farz (i detyruar).
- Agjërimi vullnetar dhe agjërimi në ditën e Arafatit.
3.Dhënia e sadakasë.
- Tehlili – shqiptimi i fjalës la ilahe il-lallah (nuk i takon askujt adhurimi me të drejtë, përveç Allahut).
- Tesbihi – shqiptimi i fjalës subhanallah (i Lartësuar qoftë Allahu).
- Tehmidi – shqiptimi i fjalës elhamdulilah (Falënderimi i takon Allahut).
- Tekbiri – shqiptimi i fjalës Allahu ekber (Allahu është më i Madhi).
- Shqiptimi i fjalës “la haule ue la kuvete il-la bilah” (nuk ka ndryshim e as forcë pa lejen dhe ndihmën e Allahut).
- Përsëritja e fjalëve të myezinit gjatë thirrjes së ezanit.
- Istigfari (kërkimfalja).
- Duaja.
- Dërgimi i salavateve për Muhamedin, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të.
- Leximi i Kuranit.
- Meditimi dhe përsiatja e Kuranit.
- Nxënia përmendsh e Kuranit.
- Mësimi i Kuranit së bashku me dikë tjetër.
- Leximi i komentit të Kuranit.
- Të mësuarit e Kuranit të tjerëve, e në veçanti fëmijëve suren El-Fatiha.
- Pendimi dhe kthimi kah Allahu.
- Respektimi i prindërve.
- Respektimi i lidhjeve farefisnore.
- Mbajtja e lidhjeve me shokët e prindërve.
- Fisnikërimi i mysafirit.
- Përcjellja e mysafirit.
- Sjellja e mirë me fqinjët.
- Përhapja e selamit.
- Dhënia ushqim.
- Fjala e mirë.
- Falja e namazit të natës.
- Falja e suneteve revatib (të rregullta që falen para dhe pas farzit).
- Falja e namazit të Duhasë.
- Shqiptimi i dhikrit të mëngjesit dhe të mbrëmjes.
- Shqiptimi i dhikrit, që thuhet nëpër situata dhe gjendje të ndryshme.
- Fjetja me abdes.
- Guslli i xhumasë.
- Parfumosja për xhuma.
- Nisja më herët për në xhami për namazin e xhumasë.
- Afrimi afër imamit.
- Plotësimi i vendeve të zbrazëta.
- Plotësimi dhe rregullimi i safave.
- Buzëqeshja.
- Meditimi në shenjat e Allahut në kozmos.
- Përballimi i dhembjeve që t’i shkaktojnë myslimanët dhe durimi me ta.
- Sjellja e mirë me njerëzit.
- Butësia dhe mosngutja.
- Fytyrëqeshja.
- Përmbajtja e zemërimit dhe e hidhërimit.
- Realizimi i premtimit.
- Falja e namazit të pendimit (teubes).[1]
- Falja e dy rekateve pas marrjes së abdesit.
- Këshilla dhe udhëzime.
- Mësimi i të paditurit.
- Thirrja në të mirë.
- Ndalimi nga e keqja.
- Ndihma dhe mbështetja e atij që i është bërë padrejtësi.
- Ulja e shikimit.
- Vizita e vëllezërve myslimanë për hir të Allahut.
- Prezentimi në xhenaze (falja e namazit të të vdekurit dhe përcjellja e xhenazes).
- Ngushëllimi i familjes së të vdekurit.
- Vizita e të sëmurëve.
- Përgjigjja e ftesës së ftuesit.
- Ngushëllimi i të pikëlluarit.
- Pritja e namazit pas namazit.
- Prezentimi në mexhliset e dijes nëpër xhamia.
- Respektimi i dijetarëve.
- Kundërshtimi i dyshimeve.
- Përhapja e sunetit të Profetit, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të.
- Dhënia e dhuratave.
- Përshëndetja e myslimanit për dore, duke kërkuar me të Fytyrën e Allahut.
- Respektimi i të moshuarve.
- Larja e borxhit.
- Dhënia borxh nevojtarit.
- Shtyrja e afatit të kthimit të borxhit atij, që ka vështirësi ta kthejë.
- Falja e borxhit ose lehtësimi i tij.
- Nxitimi në larjen e borxhit të atyre që nuk kanë mundësi t’i kthejnë borxhet si dhe larja e faturave të nevojtarëve.
- Ndërmjetësimi i drejtë dhe i mirë.
- Lehtësimi duke ia kthyer mallin e blerë atij, që e blen një mall dhe më pas dëshiron ta kthejë.
- Largimi i pengesave në rrugë.
- Toleranca në shitje dhe në blerje.
- Mbulimi i të metave të myslimanëve.
- Përkujdesja për jetimin.
- Përkujdesja për gratë e veja.
- Ndërtimi i xhamive.
- Udhëzimi për në hair dhe mirësi.
- Botimi i librave.
- Përhapja e dijes së dobishme nëpër rrjetet sociale dhe internet.
- Mësimi i tjetrit dhe dëgjimi i këshillave.
- Dhurimi i kafshës për të varfrin, që ta therë për kurban.
- Ndihma dhe lehtësimi i tjetrit për t’u martuar.
- Paqësimi në mes dy të armiqësuarve.
- Shoqërimi i njerëzve të mirë.
- Lënia e vakëfit.
- Kryerja e haxhit të pranuar.
- Dashuria për hir të Allahut.
- Falja.
- T’i ndihmosh një zanatliu ose t’ia mësosh një zanat një të padituri (i paditur e ka për qëllim atë që nuk ka asnjë zanat, që nga ai zanat të përfitojë), ta ushtrosh pa të holla ose t’ia mësosh punën.
- Futja e gëzimit në shpirtin e tjetrit.
- Dhënia ushqim të varfërve dhe të ngratëve.
- Fërkimi i kokës së jetimit.
- Përkujdesja për abdesin.
- Kujdesi për vajzat dhe motrat.
- Shpenzimi për gruan dhe fëmijët.
- Respektimi i burrit dhe nderimi i tij.
- Përkujdesja për shtëpinë (nga gruaja).
- Pastrimi i xhamive.
- T’u japësh ujë njerëzve.
- Mirënjohja dhe falënderimi i tjetrit për bamirësinë e bërë ndaj teje.
- Shpërblimi i atij, që të ka bërë mirë dhe lutja për të.
- Të qarët nga frika e Allahut.
- Të kërkosh nga Allahu, që të biesh dëshmor.
- Ulja bashkërisht për të ngrënë.
- Veshja e rrobave me ngjyrë të bardhë.
- Ngjyrosja e flokëve të thinjura (përveç ngjyrës së zezë, e cila nuk lejohet).
- Mbjellja e një peme me nijet të mirë.
- Kryerja e nevojave të myslimanëve.
- Kërkimfalja për myslimanët dhe myslimanet.
- Ruajtja e nderit të gruas.
- Llogaritja në shpërblimin e Allahut për bërjen e rukjes.
- Larja e xhenazes dhe qefinosja e saj, duke llogaritur në shpërblimin e Allahut.
- Përshpejtimi i iftarit.
- Vonimi i syfyrit.
- Përgëzimi i myslimanit për ndonjë begati.
- Të shkruarit e vasietit (testamentit) me të drejtë.
- Veshmbathja e myslimanit.
- Mbathja e këpucëve duke filluar me këmbën e djathtë.
- Zbathja e këpucëve duke filluar me këmbën e majtë.
- Pirja e ujit ulur.
- Rikujtimi i shehadetit (fjalës la ilahe il-lallah) atij që është në prag të vdekjes.
- Fillimi i çdo pune të hairit me emrin e Allahut (me Bismilah).
- Përkujdesja për ta përdorur misvakun.
- T’ia kthesh borxhin atij, që ia ke pasur borxh dhe ta shpërblesh për bamirësinë ndaj teje.[2]
- Falja e namazit të istihares.
- Sexhdeja e falënderimit.
- Ndryshimi i betimit për ndonjë dobi sheriatike, duke e shpaguar atë.
- Të ndihmuarit e familjes në shtëpi.
- Ecja për në xhami.
- Marrja e sutres për namaz.
- Zbukurimi i zërit gjatë leximit të Kuranit.
- Kërkimi i lejes për të hyrë brenda.
- Vendosja e dorës mbi gojë kur ndonjërit i hapet goja.
- Të ushqyerit e kafshëve për kurban dhe trashja e tyre.
- Qëndrimi në xhami pas faljes së namazit të sabahut e deri në lindjen e diellit.
- Dërgimi i kafshës për kurban në Meke, për atë që nuk shkon në haxh.
- Urdhërimi i familjes dhe i fëmijëve për ta falur namazin.
- Falja e dy rekateve, kur të hysh në shtëpi dhe dy rekate para se të dalësh nga shtëpia.
- Fërkimi i fytyrës me dorë, kur të ngrihemi nga gjumi për namaz nate dhe leximi i ajeteve të fundit të sures Ali Imran.
- Plotësimi i abdesit.
- Thënia e fjalës “Jerhamukallah” (Allahu të mëshiroftë), kur tjetri teshtin dhe thotë “Elhamdulilah” (Falënderimi i takon Allahut).
- Udhëzimi i nevojtarit duke ia treguar mënyrën se si të arrijë deri tek ajo që e kërkon.
- Shqiptimi i fjalës: “SubhaneMelikil-Kuddus” (I Lartësuar qoftë Allahu, Sunduesi, i Shenjti dhe i Pastri nga çdo e metë); tri herë pas namazit të vitrit (pasi të jepet selam).
- Bërja e gjumit me abdes.
- Shoqërimi i të vetmuarit.
- Strehimi i të huajit.
- Parfumosja e xhamive.
- Përkujdesja për familjen e haxhiut, derisa të jetë në haxhillëk, si dhe përkujdesja për familjarët e të burgosurve dhe të ngjashmit me ta.
- Shpërndarja dhe radhitja e Mus’hafave nëpër xhami.
- Përhapja e dijes nëpër faqe interneti, kanale televizive, satelitore dhe radio.
- Mbajtja e mësimeve, e ligjëratave dhe e seminareve shkencore.
- Falja e namazit të Kurban Bajramit.
- Huazimi i rrobave, arit për zbukurim, enëve, mjeteve elektronike dhe çdo gjëje të dobishme.
- Formimi dhe ngritja e shoqatave dhe e organizatave bamirëse.
- Marrja përsipër e harxhimeve të haxhiut.
- Shpenzimi për kërkuesit e dijes dhe përkujdesja për ta.
- Përgatitja e librave dhe e programeve për fëmijët e myslimanëve.
- Përcjellja e dijes me amanet: “Allahu ia ndriçoftë fytyrën atij që e dëgjon thënien time, e kupton atë, e mëson përmendsh dhe ua përcjell të tjerëve.”[3]
- Mbrojta e nderit të myslimanëve.
- Dëgjimi i Kuranit.
- Dhënia e shpërblimeve dhe nxitja e njerëzve për marrje të dijes dhe mirësi.
- Butësia dhe sjellja e mirë me fëmijët.
- Rikujtimi i të tjerëve në lidhje me afrimin e rasteve apo kohëve të hairit.
- Ruajtja e amaneteve dhe kthimi i tyre.
- Kurimi i të sëmurëve duke llogaritur në shpërblimin e Allahut.
- Bamirësia ndaj kafshëve dhe zogjve.
Falënderimi i takon Allahut, Zotit të botëve!
Dr. Muhamed Salih el-Munexhid
Nga arabishtja: Irfan JAHIU
(Pjesë nga libri Sezonet e adhurimit)
[1]Namazi i pendimit është i ligjshëm dhe ka ardhur në sunet. Ebu Bekër Es-Sidiku, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, përcjell se Profeti, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin për të, tha: “Nuk ka rob që bën mëkat, dhe më pas merr abdes si është më mirë dhe i fal dy rekate dhe kërkon falje nga Allahu, vetëm se Allahu t’ia fal atij. Më pas e lexoi ajetin: “Për ata që, kur bëjnë vepra të turpshme ose i bëjnë dëm vetes, e kujtojnë Allahun, i kërkojnë falje për gjynahet e tyre – e kush i fal gjynahet përveç Allahut? – dhe nuk ngulmojnë me vetëdije në gabimet që kanë bërë.” (Ali Imran: 153)”. Hadithin e shënon Ebu Davudi (1521), shejh Albani e vlerësoi të saktë në Sahih Ebu Davud. Për më tepër shih: https://islamqa.info/ar/98030 (sh.p.)
[2]D.m.th. ia kthen borxhi dhe i jep diçka si dhuratë për bamirësinë ndaj teje, ndërsa, nëse ai që të jep borxh të kushtëzon që t’ia kthesh borxhin më tepër se sa t’i ka dhënë, kjo është kamatë dhe është e ndaluar, kurse nëse borxhliu nga vetja dëshiron ta shpërblejë pasi t’ia kthejë borxhin në shenjë mirënjohjeje dhe falënderimi për bamirësinë ndaj tij, kjo lejohet. (sh.p).
[3]Hadith, të cilin e përcjell Abdullah ibën Mesudi, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, dhe e shënojnë imam Tirmidhiu, Ibën Maxhe, Ahmedi, Ibën Hibani dhe të tjerët. (sh.p).
