Ekspertët e krahasojnë shënjestrimin e Kinës nga ShBA-ja nëpërmjet ndalimit me konfrontimin e Luftës së Ftohtë midis Uashingtonit dhe Moskës.
Ushtria suedeze ia ndaloi stafit të saj instalimin e TikTok-ut (aplikacionin në pronësi kineze), në pajisjet zytare. Kështu, ajo u bashkua me disa vende të tjera perëndimore dhe agjenci qeveritare në bërjen shtypje ndaj aplikacionit shumë të popullarizuar të shkëmbimit të videove në formë të shkurtër.
Gjatë javëve të fundit, ShBA-ja, Komisioni Evropian, Holanda, Britania, Kanadaja, Norvegjia, Franca dhe madje edhe Zelanda e Re e kanë ndaluar aplikacionin në pajisjet e punës për shkak të frikës së grumbullimit të të dhënave të përdoruesve nga qeveria komuniste në Pekin.
Shqetësimi kryesor i ngritur nga qeveritë që ndalojnë TikTok-un, është se qeveria kineze mund t’i përdorë ato të dhëna të përdoruesit për të përhapur dezinformata.
Ndërsa ndalimi vazhdon të rritet, BBC-ja i ka kërkuar stafit të saj që të instalojë aplikacionin në pajisjet e korporatave vetëm nëse ka një “arsye të justifikuar biznesi” për ta bërë këtë. Në fillim të këtij muaji, DR-i i Danimarkës u bë transmetuesi i parë kombëtar që ndaloi aplikacionin nga pajisjet e punës së stafit.
TikTok – në pronësi të kompanisë kineze ByteDance – është i disponueshëm në mbi 150 vende dhe ka rreth një miliard përdorues aktivë. Në krahasim, Facebooku ka një bazë përdoruesish prej 2,9 miliardë dhe YouTube 2,2 miliardë.
PR i keq
Eksperti i mediave sociale dhe analist i industrisë, Matt Navarra, për TRT World, thotë se shqetësimet e Perëndimit nuk janë sepse aplikacioni mbledh të dhënat e përdoruesit dhe informacionin e pajisjes pasi nuk është unik për TikTok, pasi platformat e tjera të mediave sociale funksionojnë në mënyrë të ngjashme.
Për ShBA-në dhe vendet e tjera perëndimore, shqetësimet burojnë nga premisa e thjeshtë se qeveria kineze mund ta përdorë aplikacionin potencialisht si një mjet propagande ose për të mbledhur informacione për individë të rëndësishëm, veçanërisht në pozita të spikatura në qeveri dhe kompani globale.
“Ky (kërcënimi i nxjerrjes së të dhënave) nuk vlen për kompanitë e tjera mëmë të mediave sociale me seli në ShBA, si Meta dhe Twitter,” shton ai.
“TikTok është kapur duke bërë gjëra që kanë rritur dyshimet e njerëzve për platformën. Për shembull, duke përdorur aktivitetin e gjurmimit të vendndodhjes te gazetarët nga BuzzFeed dhe Financial Times në ShBA.
Edhe pse TikToku ka pretenduar se ka pushuar nga puna “punonjësit mashtrues” të tyre që mbledhin të dhënat e përdoruesve, ai ka bërë pak për të qetësuar Perëndimin. Qeveria kineze ka mohuar veçmas se u ka kërkuar ndonjëherë kompanive të dorëzojnë të dhënat e mbledhura jashtë shtetit.
“Kjo ishte një PR shumë i keq, edhe pse TikTok i quan këta njerëz punonjës mashtrues që vepruan me dëshirën e tyre”, thotë ai.
“Këto iniciativa kanë një efekt bore dhe ndoshta do të shohim shumë vende të tjera dhe organizata të mëdha si BBC-ja të zbatojnë një lloj kufizimesh për stafin e tyre, veçanërisht nëse ShBA-ja vendos të vazhdojë ndalimin në mbarë vendin.”
Konfrontim i stilit të Luftës së Ftohtë
Analisti gjeopolitik Geoffrey Miller mendon se mund të ketë “disa shqetësime legjitime të sigurisë” në lidhje me përdorimin e TikTokut në rrethana specifike, megjithëse vendet duhet të paraqesin prova të forta për çdo keqpërdorim të të dhënave.
Miller thotë se aplikacioni po tërheq një shqyrtim më të madh pjesërisht për shkak të suksesit dhe popullaritetit të tij me një audiencë më të re. Por, ai mendon se vendimet për ndalimet duhet të merren mbi baza parimore dhe jo sepse ato janë të suksesshme, ose vetëm kur ato bëhen të suksesshme. “Vendet dhe kompanitë perëndimore gjithashtu përfitojnë nga konkurrenca që ofrojnë aplikacione si TikToku”, shton ai.
Sipas Millerit, popullariteti në rritje i TikTokut ka ndezur një luftë teknologjike në hije midis dy superfuqive ndërsa tensionet gjeopolitike intensifikohen midis Kinës dhe ShBA-së.
Ai thotë se kjo luftë po zhvillohet në disa nivele, duke përfshirë ndalimin e ShBA-së për transferimin e teknologjisë së prodhimit të gjysmëpërçuesve në Kinë.
“Nga ana tjetër, këto lëvizje ka të ngjarë të nxisin vendosmërinë e Kinës për një mbështetje më të madhe te vetja dhe për të zvogëluar bashkëpunimin me Perëndimin. Ka paralele me ‘garën hapësinore’ midis ShBA-së dhe Bashkimit Sovjetik gjatë Luftës së Ftohtë”, thotë ai.
“Në fund të fundit, kjo betejë e re teknologjike midis Kinës dhe ShBA-së vetëm sa do të na çojë më tej në rrugën e një konfrontimi të stilit të Luftës së Ftohtë që shumica do të preferonin ta shmangnin.”
Navarra gjithashtu mendon se fushata kundër TikTokut do të tendoste marrëdhëniet politike dhe tregtare midis dy superfuqive ekonomike pasi TikToku është një nga eksportet e mëdha të Kinës me histori suksesi në botën e teknologjisë.
“Që ShBA-ja të zbatojë kaq shumë kufizime ose potencialisht përpjekja për të detyruar ByteDance të shesë TikTokun nuk do të shihet në mënyrë të favorshme nga qeveria kineze,” shton Miller.
ShBA-ja forcon përkushtimin
Muajin e kaluar, Shtëpia e Bardhë informoi agjencitë federale se kishin 30 ditë për të hequr aplikacionin nga pajisjet në pronësi të qeverisë. Disa agjenci, të tilla si Departamenti i Mbrojtjes, Siguria Kombëtare dhe Shteti, tashmë kanë kufizime në fuqi.
“Administrata Biden-Harris ka investuar shumë në mbrojtjen e infrastrukturës digjitale të vendit tonë dhe frenimin e qasjes së kundërshtarëve të huaj në të dhënat e amerikanëve,” tha Chris DeRusha, shefi federal i sigurisë së informacionit, duke deklaruar se udhëzimi është pjesë e iniciativave të vazhdueshme të administratës për të mbrojtur infrastrukturën digjitale të vendit dhe të garantojnë privatësinë dhe sigurinë e qytetarëve.
Mes shqetësimit në rritje globale mbi platformën e mediave sociale, drejtori ekzekutiv i TikTokut, Shou Zi Chew dëshmoi javën e kaluar përpara Komitetit të Energjisë dhe të Tregtisë, ku ligjvënësit amerikanë morën në pyetje Chewin në mënyrë agresive për lidhjet e tij të supozuara me qeverinë kineze dhe praktikat e sigurisë së të dhënave të kompanisë.
Chew, në më shumë se pesë orë dëshmi, në mënyrë të përsëritur mohoi që kompania mëmë e aplikacionit ByteDance të ishte në pronësi ose e kontrolluar nga qeveria kineze dhe pohoi se ishte një kompani private. /TRTWorld
