Palët ndërluftuese të Sudanit kanë kryer një sërë shkeljesh të rënda të të drejtave të njeriut dhe krime ndërkombëtare, duke përfshirë shumë të cilat mund të përbëjnë krime lufte dhe krime kundër njerëzimit, thuhet në një raport nga Misioni i Pavarur Ndërkombëtar i Fakteve të OKB-së.
Në raportin e botuar të hënën, misioni i OKB-së theksoi se “si Forcat e Armatosura Sudaneze (SAF) dhe Forcat e Mbështetjes së Shpejtë (RSF), si dhe aleatët e tyre përkatës, u gjetën përgjegjës për modelet e shkeljeve në shkallë të gjerë, duke përfshirë sulmet pa dallim dhe të drejtpërdrejta të kryera përmes sulmeve ajrore dhe granatimeve kundër civilëve, shkollave, spitaleve, rrjeteve të komunikimit dhe furnizimeve jetike me ujë dhe energji elektrike.”
Raporti tha se palët ndërluftuese gjithashtu “shënjestuan civilët – si dhe ata që ndihmojnë të mbijetuarit ose dokumentojnë shkelje – përmes përdhunimit dhe formave të tjera të dhunës seksuale, arrestimit dhe ndalimit arbitrar, si dhe torturës dhe keqtrajtimit”.
“Rëndësia e veprës penale e këtyre gjetjeve nënvizon veprimin urgjent dhe të menjëhershëm për të mbrojtur civilët,” tha Mohamed Chande Othman, kreu i misionit.
“Duke pasur parasysh dështimin e palëve ndërluftuese për të kursyer civilët, është e domosdoshme që një forcë e pavarur dhe e paanshme me mandat për të mbrojtur civilët të vendoset pa vonesë,” shtoi ai.
Misioni faktmbledhës, i krijuar nga Këshilli i OKB-së për të Drejtat e Njeriut në tetor 2023, i bazoi gjetjet e tij në hetimet e kryera midis janarit dhe gushtit 2024. Këto hetime përfshinin vizita në Çad, Kenia dhe Ugandë, si dhe dëshmi të drejtpërdrejta nga 182 të mbijetuar, familjet e tyre dhe dëshmitarët okularë, dhe konsultime të gjera me ekspertë dhe anëtarë të shoqërisë civile.
Raporti rekomandoi zgjerimin e embargos së armëve të vendosura në rajonin e Darfurit sipas Rezolutës 1556 (2004) të Këshillit të Sigurimit të OKB-së për të mbuluar të gjithë Sudanin, në mënyrë që të ndalojë furnizimin me armë, municione dhe mbështetje të tjera logjistike ose financiare për fraksionet ndërluftuese, dhe për të parandaluar përshkallëzimin e mëtejshëm.
Nuk ka pasur asnjë përgjigje të menjëhershme nga autoritetet sudaneze në lidhje me gjetjet e raportit.
Që nga e hëna, përleshjet e dhunshme midis ushtrisë sudaneze dhe RSF-së janë intensifikuar në kryeqytetin Khartoum, pas një periudhe të shkurtër qetësie relative në javët e fundit.
Sudani është përfshirë nga luftimet midis ushtrisë së udhëhequr nga gjenerali Abdel Fattah al-Burhan, kreu i Këshillit Sovran në pushtet, dhe RSF-së, të udhëhequr nga ish-zëvendësi i tij Mohamed Hamdan Dagalo.
Situata në Sudan mbetet e tmerrshme mes një konflikti vdekjeprurës që ka vrarë afro 18.800 njerëz dhe ka zhvendosur afër 10 milionë njerëz që nga prilli 2023, sipas shifrave të OKB-së.
