Aktiviteti fizik i sjell dobi trurit tonë, zbulojnë dy studime të reja. Në njërën prej tyre, shkencëtarët studiuan jetën, ADN-në dhe perceptimin e mijëra njerëzve për të demonstruar sesi ushtrimet e rregullta çojnë në të menduarit shumë më të mprehtë.
Hulumtimi i dytë kontribuoi në shpjegimin se pse stërvitja është e dobishme për trurin. Në të, studiuesit zbuluan se vetëm gjashtë minuta aktivitet fizik të fuqishëm pesëfishuan prodhimin e një neurokimike të njohur si thelbësore për shëndetin e trurit.
Hulumtimi, i publikuar menjëherë pas një studimi shumë të diskutuar që hodhi dyshime nëse stërvitja përmirëson të menduarit dhe kujtesën, analizoi të dhënat nga gati 350,000 njerëz.
Hulumtimi përforcon idenë se “stërvitja është padyshim një nga gjërat më të mira që mund të bëni” për mendjen tuaj, vëren Matthew Bouagondier, një profesor i asociuar në Universitetin e Otavës dhe mbikëqyrës i njërit prej tyre.
Kërkim historik
Hulumtimi nga Bouagondier dhe kolegët e tij, i botuar javën e kaluar në Scientific Reports, përdor një lloj analize statistikore novatore dhe të sofistikuar për të shkuar përtej kërkimit tradicional vëzhgues dhe për të demonstruar përfundimisht se ushtrimet përmirësojnë aftësitë e trurit.
Kështu, ata iu drejtuan ADN-së dhe randomizimit Mendelian, një teknikë e përdorimit të variacionit gjenetik për të identifikuar lidhjet midis faktorëve dhe sëmundjeve.
Ne të gjithë lindim me ose pa pjesë të caktuara të ADN-së sonë, disa prej të cilave kontribuojnë në gjasat tona për të qenë fizikisht aktivë.
Duke ndërthurur rezultatet njohëse të njerëzve me ose pa predispozicion gjenetik për të ushtruar me ato të njerëzve me variantet e gjeneve të lidhura me inteligjencën, shkencëtarët mund të dallojnë shkallën në të cilën stërvitja kontribuon në aftësitë e të menduarit.
Nga dy baza të të dhënave të mëdha të të dhënave shëndetësore, ata morën të dhëna gjenetike nga rreth 350,000 njerëz të të gjitha moshave, së bashku me matjet e aktivitetit fizik nga rreth 91,000 prej tyre dhe rezultatet e aftësive njohëse nga afro 258,000.
Njerëzit e predispozuar gjenetikisht për të ushtruar zakonisht ushtroheshin dhe, sipas studiuesve, performuan më mirë në testet e të menduarit nëse stërvitja e tyre ishte të paktën e moderuar, e krahasueshme me vrapimin.
Hulumtime të tjera, edhe pse relativisht të vogla, mund të ndihmojnë për të kuptuar se si stërvitja e mban mendjen të shëndetshme.
Në këtë eksperiment, 12 të rinj të shëndetshëm ecën me biçikletë me një ritëm të qetë për 90 minuta, të ndjekur nga gjashtë minuta ushtrime me intervale, duke alternuar 40 sekonda pedalim dhe 20 sekonda pushim.
Para, gjatë dhe pas çdo ushtrimi, studiuesit regjistruan BDNF (Brain Derived Neurotrophic Factor, një proteinë që kontribuon në krijimin dhe maturimin e qelizave të reja të trurit dhe sinapseve të trurit) në gjakun e ushtruesve. Përveç kësaj, ata matën nivelet e acidit laktik, i cili lirohet nga muskujt gjatë stërvitjes, veçanërisht ushtrimeve intensive, dhe mund të veprojë si “karburant” për trurin.
Hulumtimet e mëparshme në minj sugjerojnë se ky ndryshim në fuqinë e trurit është ajo që nis krijimin e BDNF. Kur truri i kafshëve fillon të konsumojë acid laktik në vend të sheqerit, ato fillojnë të prodhojnë më shumë BDNF dhe minjtë së shpejti zhvillohen në brejtës të trurit.
Tani, studiuesit kanë gjetur prova se diçka e ngjashme po ndodh te njerëzit. Gjatë çiklizmit të qetë, nivelet e laktatit në gjakun e njerëzve u rritën pak pas rreth 30 minutash, ashtu si edhe sasia e BDNF në gjakun e tyre. Gjatë dhe pas gjashtë minutash pedalimi të shpejtë dhe intensiv, si acidi laktik ashtu edhe BDNF u rritën.
Ajo që tregojnë rezultatet e hulumtimit është se “stërvitja është e mirë për trurin tonë dhe se aktiviteti më shumë ose më intensiv mund të maksimizojë përfitimet,” thotë Travis Gibbons, një studiues postdoktoral në Universitetin e Okanagan në British Columbia, i cili drejtoi studimin.
