Vetë mundësia e organizimit të zgjedhjeve të ardhshme lokale në Republikën Sërpska duke zbatuar ligjin e kontestuar paraqet një kërcënim për shkaktimin e dëmeve të pariparueshme për procesin zgjedhor demokratik, sipas Gjykatës Kushtetuese të BeH-së.
Vetë mundësia e organizimit të zgjedhjeve të ardhshme lokale në Republika Sërpska duke zbatuar ligjin e kontestuar paraqet një kërcënim të dëmit të pariparueshëm për procesin zgjedhor demokratik, sigurinë ligjore dhe sundimin e ligjit, sipas Gjykatës Kushtetuese të BeH-së.
Gjykata Kushtetuese e Bosnjë e Hercegovinës sot në një seancë të jashtëzakonshme plenare ka marrë vendim për shfuqizimin e përkohshëm të Ligjit Zgjedhor në entitetin boshnjak Republika Sërpska.
Gjykata Kushtetuese e BeH-së, në një seancë të jashtëzakonshme plenare, miratoi propozimin për miratimin e masës së përkohshme në rastin numër U-12/24, i cili ishte paraqitur me kërkesën e Denis Zvizdiqit, nënkryetar i parë i Dhomës të Përfaqësuesve të Asamblesë Parlamentare të BeH-së, për shqyrtimin e kushtetutshmërisë së Ligjit Zgjedhor të Republikës Sërpska.
Ligji i kontestuar është miratuar nga Asambleja Kombëtare e Republikës Sërpska në seancën e mbajtur më 19 prill 2024 dhe ka hyrë në fuqi më 17 korrik 2024.
Me vendimin e lartpërmendur, Gjykata Kushtetuese e ka nxjerrë jashtë fuqisë ligjore përkohësisht Ligjin Zgjedhor të Republikës Sërpska nga data e hyrjes në fuqi më 17 korrik 2024, duke zbatuar parimin ab initio, deri në vendimin përfundimtar të Gjykatës Kushtetuese për kërkesë për vlerësim kushtetues.
Duke shpjeguar vendimin, Gjykata Kushtetuese e gjeti të qartë se rrethanat e këtij rasti ngrenë pyetje shumë serioze dhe komplekse të kushtetutshmërisë së Ligjit Zgjedhor të kontestuar të RS-së. Gjegjësisht, dispozitat e ligjit të kontestuar rregullojnë çështje që tashmë janë të rregulluara me Ligjin Zgjedhor të BeH-së, si dhe Komisionit Republikan të Zgjedhjeve të RS-së i jepen kompetencat që ka Komisioni Qendror i Zgjedhjeve të BeH-së, ndërsa në të njëjtën kohë vendos disa dispozita të Ligjit Zgjedhor të BeH-së jashtë fuqisë ligjore.
“Në rrethanat e rastit konkret, Gjykata Kushtetuese konkludoi se ngriten çështjet e kompetencës së Asamblesë Kombëtare për rregullime të ndryshme të së njëjtës fushë në nivele të ndryshme të qeverisjes në Bosnjë e Hercegovinë. Prandaj, Gjykata Kushtetuese beson se ekzistojnë dyshime të arsyeshme se ligji i kontestuar mund të cenojë rendin kushtetues dhe stabilitetin politik të Bosnjë e Hercegovinës, gjë që në këtë fazë është e mjaftueshme të vërtetohet ekzistenca e një ‘pretendimi të dëshmueshëm’ për mundësinë e pasojave të pakthyeshme negative si një nga kushtet që Gjykata Kushtetuese të vendosë për kërkesën për masë të përkohshme”, thekson Gjykata Kushtetuese e BeH-së.
Duke marrë parasysh kushtin e “urgjencës” për miratimin e një mase të përkohshme, Gjykata Kushtetuese vlerëson se rregulloret që lidhen me zgjedhjet përfaqësojnë një nga fushat më të rëndësishme të rregullimit që është vendimtare për sigurimin e zgjedhjeve të lira, të drejta dhe transparente që pasqyrojnë vullnetin e qytetarët.
“Prandaj, zbatimi i Ligjit Zgjedhor të RS-së do të dëmtonte seriozisht rolin e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve të Bosnjë e Hercegovinës. Vetë mundësia e organizimit të zgjedhjeve të ardhshme lokale në Republikën Sërpska duke zbatuar ligjin e kontestuar përbën një kërcënim për shkaktimin e dëmeve të pariparueshme në procesin e zgjedhjeve demokratike, sigurinë ligjore dhe sundimin e ligjit. Ekzistimi i një situate të tillë ligjore do të cenonte rendin ligjor dhe kuadrin kushtetues të shtetit, do të çonte në pasiguri juridike dhe do të kërcënonte legjitimitetin e procesit zgjedhor gjë që mund të rezultojë në paqëndrueshmëri serioze politike”, thekson Gjykata Kushtetuese e BeH-së.
Ata theksojnë se vendimi për masën e përkohshme nuk paragjykon vendimin në themel të kërkesës.
