Shumë zakone të përditshme kontribuojnë në shëndetin e dobët të trurit, por hulumtimet kanë treguar se katër zakonet e mëposhtme mund të kenë ndikimin më të madh, ose pasojat më të këqija.
Këto janë: qëndrimi i tepërt ulur, mungesa e shoqërimit, gjumi i pamjaftueshëm dhe stresi kronik.
“Megjithatë, ajo që është e mirë në gjithë këtë histori është fakti se janë pikërisht këto zakone që janë më të lehta për t’u ndryshuar”, thotë doktori Rudolph Tanzi.
Qëndrimi i tepërt ulur
Një i rritur mesatarisht ulet për gjashtë orë e gjysmë në ditë dhe e gjithë kjo ka një ndikim negativ në shëndetin e trurit. Një studim i vitit 2018, rezultatet e të cilit u publikuan në revistën PLOS One, zbuloi se qëndrimi i tepërt ulur çon në ndryshime të rëndësishme në pjesën e trurit që është vendimtare për kujtesën, shkruan Index.hr.
Studiuesit përdorën skanime MRI (Rezonanca magnetike) për të gjurmuar lobin temporal medial (MTL), rajoni i trurit që krijon kujtime të reja, te njerëzit e moshës 45 deri në 75 vjeç. Ata më pas krahasuan regjistrimet me numrin mesatar të orëve në ditë që njerëzit ulen. Ata që uleshin më gjatë kishin rajone MTL më të holla. Sipas studiuesve, gjendja MTL mund të jetë një pararendës i rënies njohëse dhe çmendurisë.
Mungesa e shoqërimit
Vetmia është e lidhur me depresionin dhe një rrezik më të lartë të sëmundjes Alzheimer dhe mund të përshpejtojë rënien njohëse. Një studim i korrikut 2021 zbuloi se njerëzit më pak aktivë shoqërorë humbasin më shumë nga lënda gri e trurit, shtresa e jashtme përgjegjëse për përpunimin e informacionit.
Gjumi i pamjaftueshëm
Sipas CDC, një e treta e të rriturve nuk bëjnë shtatë deri në tetë orë gjumë të rekomanduar. Hulumtimi në numrin e dhjetorit 2018 të revistës “Sleep” zbuloi se aftësitë njohëse si kujtesa, arsyetimi dhe zgjidhja e problemeve bien kur njerëzit flenë më pak se shtatë orë në natë.
Stresi kronik
Stresi kronik fjalë për fjalë mund të shkatërrojë qelizat e trurit dhe të tkurr korteksin paraballor, zonën përgjegjëse për kujtesën dhe të mësuarit. Një shkaktar kryesor i stresit tek të moshuarit është afrimi i gjithçkaje sikur gjërat duhet të jenë pikërisht ashtu siç i imagjinon personi ose nuk është mirë, shpjegon Tanzi. “Kjo mënyrë e të menduarit mund të shkaktojë reagime negative që rrisin nivelet e stresit sa herë që gjërat nuk shkojnë siç duhet”.
