A janë shumë apo pak 621 incidente me sfond anticigan të regjistruara në një vit? Qendra e Raportimit dhe Informimit të Anticiganizmit (MIA) nuk do të jetë në gjendje t’i përgjigjet kësaj pyetjeje deri në vitin 2024. Sepse deri tani është përpiluar vetëm raporti i parë. Në ndryshim nga inventarizimi i Komisionit të Pavarur për Anticiganizmin i publikuar në vitin 2021, forma e re e raporteve planifikohet çdo vit.
“Në këtë mënyrë Ministria e Punëve të Brendshme nxjerr dritë në atë që është ende një fushë shumë e madhe e errët e krimeve dhe incidenteve anticigane”, shkruan në parathënie kryetari i Këshillit Qendror të Sintit dhe Romëve Gjermanë, Romani Rose. Dhe qendra e raportimit e mbështetur nga Ministria e Familjes nuk e shmang përdorimin e fjalëve diskriminuese në dobi të një kuptimi më të mirë.
Pse në raportin e MIA-s del fjala “cigan”
“Në raportin tonë ne përdorim termin “cigan” në disa vende. Ky term anticiganist ka shkaktuar shumë vuajtje, dhunë dhe përjashtime deri më sot. Prandaj ne e përdorim termin sa më pak të jetë e mundur dhe vetëm në thonjëza”, shpjegon ekipi i MIA-s. Thonjëzat synojnë të shprehin se ky term dheidetë dhe paragjykimet anticigane që fshihen pas tij janë një konstruksion i shoqërisë shumicë, thuhet më tej.
“Mësuesja rri e vështron”
“Termi përdoret ende në shumë nga incidentet që ne dokumentuam dhe për fat të keq përshkrimi i këtyre sulmeve fizike dhe verbale anticigane nuk është i plotë, nëse e shmangim përdorimin e këtij termi.”
Një shembull konkret është përshkruar në raportin e MPB-së: “Një nxënëse e quan shoqen e klasës “cigane e pistë” , e tërheq zvarrë për flokësh në oborrin e shkollës, asaj i grisen pantallonat, i gjakosi gjuri, dhe mësuesja rri e vështron. E në fund i thotë vajzës 12-vjeçare të prekur: Mos e bëj kaq të madhe!
Disa raste përfundojnë në statistikat e policisë
Të gjitha rastet e diskriminimit apo dhunës janë anonime. Shumë raporte vijnë drejtpërdrejt nga personat e prekur, disa janë të dokumentuara gjithashtu në burime zyrtare si statistikat e Zyrës Federale të Policisë Kriminale (BKA) për krimet e motivuara politikisht (PKM). Këtu përfshihet edhe rasti i vetëm i dhunës ekstreme i shënuar në raportin vjetor të MIA-s për vitin 2022, i cili ka ndodhur në Landin e Zarës (Saarland).
“Një grup njerëzish u ofenduan fillimisht në mënyrë anti-cigane nga persona që ishin në dy makina që kalonin pranë dhe më pas u qëlluan me pistoletë me ajër të ngjeshur. Pati disa lëndime. ”
Romani Rose ankohet për rritje të ekstremizmit të djathtë
Raporti i MIA-s tregon qartë për rreziqet e rritjes së nacionalizmit dhe ekstremizmit të djathtë, i cili sërish po shfaq agresion dhe dhunë ndaj sintëve dhe romëve, hebrenjve dhe pakicave të tjera, shkruan në parathënie Romani Rose. Kryetari i Këshillit Qendror të Sintëve dhe Romëve thotë se ende “mungojnë njohuritë për mekanizmat e anticiganizmit” në shoqëri.
Kjo formë racizmi është “një dukuri e trishtuar e përditshme jo vetëm në rrugë, por edhe në institucione zyrtare”, thuhet në raport. Çdo rast i pesti i regjistruar ka lidhje me kontaktet me autoritetet shtetërore: “Një qendër punësimi kërkon të njëjtat dokumente dhe fatura disa herë dhe kërkon dokumente që familja e prekur nuk e kupton se pse po i kërkohen. Si pasojë familjes rome i është pezulluar përfitimi deri në sigurimin e dokumenteve përkatëse. Nëna thotë se punonjësi i qendrës së punës e di që janë romë dhe i trajton më keq për shkak të kësaj.”
Ku fillon diskriminimi institucional?
Është e vështirë të gjykosh nëse ka dashje në raste të tilla apo jo. Këtë e pranon edhe ekipi i MIA-s: “Në bazë të raporteve të rasteve individuale, nuk është gjithmonë e mundshme të dallohet diskriminimi nga praktikat institucionale dhe se deri në çfarë mase sjellja e një individi ka efekt në rritjen e diskriminimit”.
Në një rast nga viti 2021 nuk ka dyshim që kemi të bëjmë me diskriminim të qëllimshëm apo shkelje të ligjit kundër diskriminimit: Një sinto njëmbëdhjetë vjeçar kontrollohet nga policia në një kontroll rutinë. I gjendet një thikë e vogël e palosshme dhe për këtë shkak atij i vihen prangat dhe futet me forcë në makinën e policisë dhe dërgohet në komisariat.
Dy policë u dënuan
Ata e shpërfillën moshën e djalit dhe ai nuk u lejua t’i njoftonte prindërit. Pasi e morën në pyetje për gjysmë ore, e lanë të lirë. Familja i denconcoi zyrtarët përgjegjës dhe e fitoi gjyqin në vitin 2022. Policët u dënuan me një gjobë me nga 3.600 euro për privim lirie. /dw
