Dhjetëra mijëra njerëz në Kinë, përfshirë të huajt, nuk mund të largohen nga vendi sepse regjimi u ka vendosur një ndalim daljeje, duke përfituar nga kuadri i paqartë ligjor.
Hulumtimet nga grupi i të drejtave Safeguard Defenders dhe analizat nga Reuters tregojnë se numrat janë rritur vazhdimisht nga viti në vit.
Sot numri i shtetasve kinezë të cilëve u është ndaluar të largohen nga vendi është në “dhjetëra mijëra”. Një raport kinez i vitit 2018 e vendos numrin e personave nën ndalim në 34,000, 55% më shumë se një vit më parë. Atyre duhet t’u shtojmë të paktën 128 të huaj (nga të cilët 29 amerikanë dhe 44 kanadezë).
Kërkimi i Reuters në të dhënat e Gjykatës së Lartë kineze tregon, përsëri, se nga viti 2016 në 2022 ka pasur një rritje tetëfish të rasteve që përmendin ndalimet e daljes. Pjesa më e madhe e çështjeve janë çështje civile, ndryshe nga vendet perëndimore ku ndalimet e daljes janë kryesisht për të pandehurit penalë, por sërish i nënshtrohen kushteve.
Midis atyre që nuk mund të largohen nga vendi janë persona të përfshirë në mosmarrëveshje ekonomike, mbrojtës të të drejtave, aktivistë dhe avokatë, si dhe persona nga pakicat si ujgurët.
Ndërkohë, javën e kaluar Kina shtrëngoi ligjet e saj kundër spiunazhit. Sipas kornizës së re, shtetrrethimi do të vendoset për çdo kinez, përfshirë shtetasit e huaj, të cilët janë nën hetim. Në praktikë, ndalimet mund të vendosen ndaj çdo personi që “mund të dëmtojë sigurinë kombëtare ose interesat kombëtare”.
Organizatat lidhin taktikat e Kinës me marrjen e pushtetit nga Xi Jinping në vitin 2012. Gjatë ditëve të tij, kuadri ligjor që lejon ndalimin e daljeve u zgjerua ndjeshëm, por shumë herë nuk ka asnjë justifikim ligjor.
Implikimet shtrihen edhe në ekonominë e Kinës dhe marrëdhëniet tregtare me vendet perëndimore.
Tensionet në marrëdhëniet SHBA-Kinë e kanë sjellë çështjen në pah, vëren Reuters, me kompanitë e huaja që operojnë në vend që pyesin për kuadrin ligjor dhe si të shmangin kurthin e ndalimeve.
Megjithatë, përveç shqetësimit të dukshëm, hapësira për reagime është e vogël. Ata që janë nën ndalim thonë gjithashtu se shteti mund të gjejë çdo justifikim që dëshiron të ndalojë daljen. /gazetashqiptare
