Protestuesit në Iranin juglindor dolën në rrugë të premten duke shfaqur slogane kundër qeverisë iraniane, pavarësisht nga prania e fortë e sigurisë dhe bllokimi i dukshëm i internetit, thanë aktivistët.
Pamjet e postuara në Telegram nga Fushata e Aktivistëve Baluch (BAC) treguan protestuesit që tundnin slogane duke përfshirë “Vdekje diktatorit” ndërsa marshonin nëpër qendrën e Zahedanit, kryeqyteti i provincës Sistan-Baluchistan.
Provinca, e cila kufizohet me Pakistanin dhe është rajoni më i varfër i Iranit, ka qenë një nga pikat kryesore të protestave që shpërthyen në Iran në shtator.
Të paktën 131 njerëz janë vrarë nga shtypja e protestave në rajon, sipas organizatës joqeveritare të Iranit për të Drejtat e Njeriut (IHR) me qendër në Oslo.
Shumica e këtyre vdekjeve u regjistruan në një ditë të vetme në Zahedan më 30 shtator, të quajtur “E Premtja e Përgjakshme”, gjatë së cilës grupet e të drejtave të njeriut akuzuan forcat e sigurisë se qëlluan pa dallim mbi protestuesit.
Zemërimi për protestat e fundit u nxit nga raportet se një mjek ishte vrarë në paraburgim nga policia pasi u arrestua për protestat.
Ebrahim Rigi ishte arrestuar në Zahedan vitin e kaluar, por u lirua me kusht dhe më pas u thirr përsëri në paraburgim ku u rrah për vdekje nga agjentët e policisë, tha uebsajti Hal Vash që monitoron provincën Sistan-Baluchistan.
Nuk pati asnjë koment të menjëhershëm nga Teherani dhe nuk ishte e mundur menjëherë të konfirmoheshin raportet.
BAC dhe Hal Vash thanë se kishte një prani intensive sigurie në Zahedan të premten, me besimtarët që kërkonin të parandalonin forcat e sigurisë që të hynin në xhaminë kryesore të qytetit përpara lutjeve të së premtes.
Pamjet, të cilat nuk mund të verifikoheshin menjëherë nga AFP, treguan forcat e sigurisë duke rrahur dhe më pas duke marrë një burrë të veshur me veshje tradicionale të bardha.
Monitoruesi i internetit NetBlocks tha se kishte një “ndërprerje të konsiderueshme në lidhjen e internetit” në Zahedan mes tensioneve.
Sistan-Baluçistani dhe Zahedani janë të populluara nga anëtarë të pakicës etnike Baluch, të cilët i përmbahen llojit sunit të Islamit dhe jo shiizmit, përndryshe dominues në Iran.
Aktivistët thonë se Baluçët kanë qenë viktima të diskriminimit prej vitesh, duke përfshirë edhe shënjestrimin në mënyrë disproporcionale të ekzekutimeve.
Lutjet e Xhumasë në vendin kryesor të adhurimit në qytet, Xhaminë e Madhe Makki, gjatë lëvizjes së protestës janë shënuar me predikime të hapura nga kleriku i lartë sunit Molavi Abdolhamid, i cili ka mbështetur protestuesit dhe ka qenë kritik i ashpër ndaj autoriteteve të Teheranit.
Disa raporte sugjeruan se bllokimi i internetit kishte për qëllim parandalimin e njerëzve që të ndiqnin predikimin e tij në internet.
“Dëgjoni njerëzit dhe opozitën,” aktivistët përfshirë BAC cituan Molavi Abdolhamid t’i thoshte qeverisë në predikimin e tij të fundit.
“Nëse nuk mund t’i zgjidhni problemet e njerëzve, largohuni dhe lëreni dikë që mund të vijë të zgjidhë problemet”, tha ai. /mesazhi
تجاوز،جنایت،مرگ بر این ولایت.
۵ اسفندماه ۱۴۰۱#زاهدان | #مهسا_امينی pic.twitter.com/V29Jw2x8Gt— Farzin Kadkhodaei (@farzinkadkhodae) February 24, 2023
