Medreseja historike e nipit të Sulltan Bajazidit II në Sarajevë, Gazi Husrev Bej, e themeluar më 8 janar 1537, vazhdon të shërbejë si institucioni më i vjetër arsimor në Bosnjë dhe Hercegovinë edhe pas 486 vitesh pas themelimit të saj.
E konsideruar si një nga trashëgimitë më të vlefshme osmane në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe e vendosur në çarshinë në zemër të Sarajevës, medreseja ofron arsim të pandërprerë pavarësisht të gjitha luftërave dhe vështirësive që ka kaluar.
Medreseja e themeluar më 8 janar 1537 nga nipi i Sulltan Bajazidit II, ekziston si një nga shkollat e mesme më prestigjioze në vend për gati gjysmë shekulli.
Në medresenë e ndërtuar nga mjeshtrit e gurit të sjellë nga qyteti i Dubrovnikut në jug të Kroacisë, jepen mësime shkencore si dhe mësime fetare.
– Medreseja nuk i mbylli dyert as në luftë
Medreseja tërheq vëmendjen edhe me faktin se nuk i mbylli dyert për arsim në Sarajevë edhe në kohën kur ishte e rrethuar gjatë luftës së viteve 1992-1995 në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Medreseja historike, e cila i mblodhi nxënësit nën çatinë e saj gjatë viteve të vështira të luftës, vazhdoi shkollimin pa ndërprerje gjatë periudhës komuniste të ish-Jugosllavisë.
Medreseja, e cila është bërë institucioni më i vjetër arsimor në Bosnjë dhe Hercegovinë me mbijetesën e saj prej vitesh, është ndër preferencat kryesore të familjeve boshnjake pasi aty mësohet anglishtja, arabishtja dhe turqishtja.
Maturantët, diplomat e të cilëve janë të barasvlershme me diplomat e tjera të gjimnazit në vend, mund të studiojnë jo vetëm në teologji, por edhe në fakultete të tjera që dëshirojnë pas përfundimit të medresesë.
– Gazi Husrev Beu e kishte ndërtuar medresenë për nënën e tij
Gazi Husrev Beu, i cili ishte flamurtar i Shtetit Osman, për 20 vjet në gjysmën e parë të shekullit të 16-të në Bosnjë dhe Hercegovinë, luajti rolin më të rëndësishëm në urbanizimin e Sarajevës, e cila ishte një qytet modest. Ai ndërtoi xhami, medresenë, bibliotekën, kullën e sahatit, pazarin, hanin dhe dyqanet.
Në dokumentet në arkivin e Fondacionit Gazi Husrev Bej thuhet se medresenë e ka ndërtuar Gazi Husrev Beu në kujtim të nënës së tij Selçuk Hatunit dhe se medreseja fillimisht është quajtur “Selçukiye”.
Medreseja njihet edhe si “Medreseja Kurshunli” në popull për shkak të çatisë së saj prej plumbi dhe është një qendër arsimore ku u shkolluan shumë dijetarë të fesë dhe shtetarë të rëndësishëm në vend.
Në derën e medresesë historike është mbishkrimi: “Kjo ndërtesë është ndërtuar për ata që luten për dashurinë e Zotit dhe për shkencë. Mbrojtësi i fesë, Gazi Husrev, është burimi i vullnetit të mirë dhe krenaria e drejtësisë”.
Ndërsa Isa Beu, i biri i Is’hak Beut, sanxhakbeu i parë i Shtetit Osman në Bosnjë, përshkruhet si “themeluesi i Sarajevës”, Gazi Husrev Beu u regjistrua në të dhënat historike si emri që e bëri Sarajevën qytet dhe qendër tregtare.
Medreseja, një nga veprat më të rëndësishme të lënë nga Gazi Husrev Beu në Sarajevë, vazhdon të dëshmojë me historinë e saj 486-vjeçare.