Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) ka njoftuar se ka mbledhur më shumë se 300 ekspertë, detyra e të cilëve është të krijojnë një listë të re të patogjenëve prioritarë që mund të shkaktojnë epidemi dhe pandemi, por edhe të studiojnë kërcënimet që vijnë nga viruset e panjohura që duhen vënë nën kontroll të rreptë.
Qëllimi i OBSH-së është të përditësojë listën e patogjenëve të përdorur si një udhëzues për kërkimin dhe investimin në zhvillimin e vaksinave, testet e shqyrtimit dhe metodat e trajtimit.
Më shumë se 300 shkencëtarë do të studiojnë të gjitha të dhënat e disponueshme në lidhje me më shumë se 25 familje virusesh dhe bakteresh.
Në veçanti, ai do të fokusohet në studimin e të ashtuquajturës “sëmundja X”, një patogjen ende i panjohur që mund të shkaktojë një pandemi shumë serioze.
“Përqendrimi në patogjenët prioritarë dhe familjet e viruseve përmes kërkimit dhe zhvillimit të kundërmasave është thelbësor për një përgjigje të shpejtë dhe efektive ndaj epidemive dhe pandemive”, tha drejtori i urgjencave shëndetësore të OBSH-së, Michael Ryan.
“Nëse nuk do të kishte pasur investime të mëdha në kërkime dhe zhvillim përpara pandemisë Covid-19, nuk do të ishte e mundur të zhvillohen vaksina të sigurta dhe efektive në kohë rekord”, theksoi Ryan, duke shtuar se lista u publikua për herë të parë në vitin 2017.
Investimet dhe kërkimet aktuale përfshijnë Covid-19, virusin Ebola, ethet Lassa, sindromën respiratore të Lindjes së Mesme (MERS), sindromën e rëndë akute të frymëmarrjes (SARS), virusin Zika, viruset Nipah dhe sëmundjen X.
Si pjesë e punës për këtë projekt të rëndësishëm, për çdo patogjen që është shënuar si prioritet, shkencëtarët do të përcaktojnë boshllëqet në njohuritë aktuale dhe prioritetet në kërkimet e ardhshme. Më pas mund të hartohet një plan për zhvillimin e vaksinës, trajtimin dhe planet e testeve të shqyrtimit.
Në të njëjtën kohë, po bëhen përpjekje për të lehtësuar provat klinike për zhvillimin e mjeteve të tilla dhe po shqyrtohet mundësia e forcimit të mbikëqyrjes rregullatore dhe etike. Lista e rishikuar e patogjenëve prioritarë pritet të bëhet publike deri në prill 2023.
“Lista e patogjenëve prioritarë është jashtëzakonisht e rëndësishme për komunitetin e kërkimit, sepse tregon se ku duhet të drejtohen përpjekjet kur ekziston një kërcënim i afërt për shëndetin,” shpjegoi Soumya Swaminathan, drejtoreshë shkencore e OBSH-së.
Në të njëjtën kohë, OBSH po përgatitet për raundin e ardhshëm të negociatave për marrëveshjen ndërkombëtare për parandalimin e pandemisë. Trupi negociator ndërqeveritar po i hap rrugën një marrëveshjeje globale që mund të rregullojë përfundimisht se si kombet përgatiten për pandemitë e mundshme.
Ekspertët janë planifikuar të takohen në Gjenevë nga 5 deri më 7 dhjetor për një takim të tretë, gjatë të cilit ata do të diskutojnë një konventë të OBSH-së ose ndonjë lloj tjetër marrëveshjeje ndërkombëtare për gatishmërinë dhe reagimin ndaj një pandemie të mundshme.
Ky organ ndërqeveritar do t’u raportojë vendeve anëtare të OBSH-së për progresin e bërë në vitin 2023 dhe rezultatet përfundimtare do t’u jepen për shqyrtim në vitin 2024. Draft teksti duhet të diskutohet në një takim në dhjetor.
Paneli i konventës globale të shëndetit publik, i cili përbëhet nga zyrtarë qeveritarë dhe ekspertë shëndetësorë, beson se drafti ende nuk është përpunuar mjaftueshëm.
Ata besojnë se duhet bërë më shumë për të sqaruar çështjen e përgjegjësisë, si dhe afate të qarta për sinjalizimin dhe reagimin në kohë. Qëllimi është të shmangen sa më shumë pasoja të dëmshme kur shfaqet një epidemi ose pandemi.
“Pasi zbulohet një virus ose baktere, ne shpesh kemi disa orë kritike për të raportuar, vlerësuar dhe vepruar për të parandaluar përhapjen e sëmundjes përpara se ajo të bëhet praktikisht e pandalshme”, tha komisioni në një deklaratë.
Paneli beson se duhet të përcaktohet niveli i urgjencës që nevojitet për të kryer të gjitha përgatitjet për sëmundjen X, për patogjenët e njohur dhe për përgjigjen e fazës së parë.
“Që nga dhjetori 2019, kur informacionet për koronavirusin e ri u shtypën dhe shumë vende, pasi u raportuan rastet e para të Covid-it, morën një qasje ‘prit dhe shih’, ne kemi qenë dëshmitarë të pasojave shkatërruese të mosveprimit që në fillim, paralajmëruan anëtarët e komisionit.
